In mijn “hoe nu verder met mijn blog?” blog schreef ik dat ik sinds ik de diagnose autisme had gekregen een blog wilde schrijven over wat autisme precies is.
Al snel merkte ik dat ik eigenlijk nog geen idee had. Ik wist zelf niet precies wat het nu eigenlijk inhield, dus hoe kan ik dan aan anderen uit gaan leggen wat autisme precies is? Juist ja, dat kan niet. Natuurlijk is er een standaard beeld van mensen met autisme (neem bijvoorbeeld “Rain Man”). Dat is echter niet hoe iedereen met autisme is…
Dat maakt het schrijven van een blog over wat autisme precies is misschien ook zo lastig. Autisme is voor iedereen anders. Natuurlijk zijn er criteria waar je aan moet “voldoen” voordat je de diagnose krijgt, maar toch is iedereen anders – zichzelf. Iedereen heeft zijn eigenlijk beperkingen en kwaliteiten. Zoals een levensloopcoach tegen me zei: “ik werk nu vijftien jaar met mensen met autisme, maar ik heb er nog geen twee gezien die hetzelfde zijn”. En zo is het…
Vandaag ga ik dus alleen een hele beknopte uitleg geven. Ik ben zelf gediagnostiseerd volgens de DSM V in plaats van de DSM IV. Dat verklaart ook direct waarom ik geen bepaalde vorm van autisme te horen heb gekregen (zoals PDD-NOS, Asperger of klassiek autisme). Alles is nu ondergebracht onder ASS: autismespectrumstoornissen.
In de DSM V worden er even heel simpel gezegd twee “criteria” genoemd: 1) beperkingen in de sociale communicatie en interactie, 2) repetitief gedrag en specifieke interesses.
Nu is dit natuurlijk wel heel erg kort door de bocht en er staat bij beide criteria natuurlijk nog wel meer uitleg.
- Beperkingen in de sociale communicatie en interactie.
Het gaat hierbij om blijvende beperkingen. Zowel in het heden, als in het verleden en deze beperkingen zijn zichtbaar in verschillende situaties.
Voorbeelden zijn: beperkingen in de sociaal emotionele wederkerigheid (bijv. op een afwijkende manier contact zoeken, geen “over en weer” gesprek kunnen starten/onderhouden, verminderd vermogen tot het delen van interesses, gevoelens en affectie), beperkingen in het non-verbale communicatieve gedrag dat gebruikt wordt in de sociale interactie (bijv. afwijkend oogcontact en lichaamstaal, beperkingen in het gebruiken en begrijpen van gebaren), beperkingen in het ontwikkelen, handhaven, en begrijpen van relaties (bijv. moeite met het sluiten van vriendschappen, geen of weinig belangstelling tonen in leeftijdsgenoten). - Repetitief gedrag en specifieke interesses.
Zelf vind ik dit een lastige. Zeker als je kijkt naar de uitleg die erbij wordt gegeven. Men moet aan minstens 2 van de volgende criteria voldoen om aan dit kenmerk te voldoen.
1. Stereotype of zich herhalende motorische bewegingen, gebruik van voorwerpen of spraak (voorbeelden: speelgoed op een rij zetten, heel formeel spreken).
2. Het op een rigide manier vasthouden aan routines of rituele partonen van verbaal of non-verbaal gedrag (voorbeelden: extreme spanning bij kleine veranderingen, rituelen bij het groeten, rigide gedachtepatronen, de noodzaak om elke dag bijv. dezelfde route te nemen of hetzelfde voedsel te eten).
3. Zeer beperkte, gefixeerde interesses hebben die abnormaal zijn qua intensiteit. Hierbij kan het gaan om een extreme gehechtheid aan bepaalde voorwerpen, preoccupatie met ongewone objecten, zeer beperkte of verregaande interesses).
4. Over- of ondergevoeligheid voor zintuigelijke prikkels of ongewone belangstelling in de sensorische aspecten in de omgeving.
Verder is het, zoals ik eerder al noemde, belangrijk dat deze kenmerken zowel recent als vroeger zichtbaar zijn en waren. Daarnaast moeten de symptomen significante beperkingen met zich meebrengen op sociaal, beroepsmatig of andere belangrijke gebieden van het huidig functioneren. Ook moeten de deze stoornissen niet verklaard kunnen worden door een verstandelijke beperking of een globale ontwikkelingsachterstand. Een verstandelijke beperking en autismespectrumstoornissen komen vaak samen voor; om een autismespectrumstoornis vast te stellen naast een verstandelijke beperking moet de sociale communicatie onder het verwachte algemene ontwikkelingsniveau liggen.
In de DSM V wordt wel onderscheid gemaakt in de ernst van de stoornis. Hiervoor wordt onderstaand schema gebruikt (dit is in elk geval bij mij zo gegaan en dit schema wordt volgens mij nu bij iedereen die gediagnostiseerd wordt via de DSM V gebruikt).
Deze blog is toch nog een stuk langer geworden dan ik vooraf in gedachte had. Ik hoop dat dit jullie alvast een klein beetje duidelijk heeft gemaakt wat autisme is, al is het een behoorlijk “psychologisch” praatje geworden. Ik hoop dat jullie het snappen. ;-)
Ik hoop de komende tijd met behulp van psychoeducatie meer over mijzelf en over “mijn” autisme te begrijpen.
Liefs
He goed om er over te schrijven, ik hoop dat t je ook zelf wat inzicht zal geven.
xx Sam
Ik hoop het ook! Vooral ook de komende tijd…
x
Mijn vriend heeft sinds mei zijn diagnose. En nog steeds weten we niet helemaal precies wat er nu aan de hand is. Bij hem zijn vooral de interesses (sport een gezond eten) zeer aanwezig. Onderzoek zoals dat van jou helpt. Ook lezen op de autismefora zijn een ware steun.
Sinds mei is ook nog helemaal niet lang. Ik denk dat het “begrijpen” echt een behoorlijke tijd zal duren, als dat al mogelijk is als persoon zonder autisme. Ik hoop dat jullie snel wat meer zullen “begrijpen”. :-)
Liefs
Interessant om te lezen.
Goed te horen!
Goed geschreven artikel! Mooi dat je benadrukt dat ieder persoon anders is, dus ook alle mensen met autisme.