Op mijn blog schrijf ik veel over angsten, paniek en alles wat daarmee te maken heeft. Voor mij is angst zo vanzelfsprekend dat ik er geen seconde over nadenk wat angst nu eigenlijk is. Voor veel anderen is angst wel een bekend gevoel, maar niet op de manier zoals ik het voel. Dus wat is een angststoornis nu eigenlijk? Dat heb ik nooit echt uitgelegd. In het artikel van vandaag leg ik meer uit over welke angststoornissen er zijn en wat deze inhouden.
Iedereen kent wel gevoelens van angst, het is een normale reactie die je beschermt tegen gevaar. Mensen met een angststoornis voelen ook angst, maar niet iedereen die angst voelt heeft een angststoornis. Zolang angst werkt op de manier zoals het hoort, namelijk bescherment in gevaarlijke situaties, is er niks aan de hand. Angst doet gewoon zijn werk en zorgt dat je oppast. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij een auto die hard op je af gereden komt. Je schrikt en gaat aan de kant. Je gevoel van angst beschermt je.
Wanneer je echter bij elke auto die je maar ziet bang bent dat hij tegen je aan zal rijden zonder dat daar enige aanwijzing voor is en je daarom de straat niet meer op durft, wordt het een probleem… Je zou dan spreken van een angststoornis.
Hoe ik de overmatige angst ook wel eens omschrijf is door de vergelijking te maken met een “gewone” angst van iemand anders. Neem mijn moeder, zij is bang voor kikkers. Ik vertel haar dat ze zich moet inbeelden dat ze in een kamer helemaal bomvol kikkers zit, die allemaal springen op onverwachte momenten. En dat elke dag de hele dag lang. Dat is hoe mijn angsten voor mij voelen.
Maar goed, nu verder naar wat angststoornissen nu eigenlijk zijn. Angststoornissen zijn onderverdeeld in zes categorieën. Veel mensen die een angststoornis in één categorie hebben, hebben er ook een uit een andere categorie.
De eerste categorie is specifieke fobie. Zoals de naam al doet vermoeden is dit angst voor één bepaald voorwerp of een bepaalde situatie. Daarbij kun je denken aan angst voor spinnen, liften, vliegtuigen of honden. Veel mensen hebben meer dan 1 specifieke fobie. Van alle mensen in Nederland heeft ongeveer 10% in zijn leven wel eens een specifieke fobie gehad. Dat vind ik best veel!
De tweede categorie is de paniekstoornis. Hierbij ben je bang voor je eigen lichamelijke reacties op angst. Angst om in paniek te raken dus eigenlijk. Iedere afwijking in het lichaam (zoals versnelde hartslag of trillen) wordt door mensen met een paniekstoornis opgemerkt en uitvergroot. De lichamelijke afwijkingen zouden volgens hen gelijk staan aan bijvoorbeeld flauw vallen, dood gaan of gek worden. Behoorlijk veel mensen die last hebben van een paniekstoornis gaan de situaties waarin ze een keer paniek hebben ervaren vermijden, om zo te voorkomen dat ze opnieuw dat gevoel zullen krijgen en weer in paniek zullen raken. In sommige gevallen wordt het zo erg dat mensen de straat niet meer op durven. Dat heet agorafobie.
De derde categorie is sociale fobie. Bij deze fobie ben je bang voor negatieve beoordeling van anderen of de angst dat je je beschamend zult gedragen in het openbaar. Vaak worden sociale contacten als heel eng ervaren. Mensen met deze angst proberen vaak sociale situaties als feestjes, openbaar spreken en telefoneren te vermijden. Als dat niet lukt, zullen ze de situatie doorstaan met heel erg veel angst en onrust.
De vierde categorie is gegeneraliseerde angst. Bij een gegeneraliseerde angststoornis pieker je heel erg veel. Je maakt je veel zorgen over dingen die zouden kunnen gebeuren. Mensen zijn vaak bang dat hen iets overkomt of dat iemand van wie ze houden iets overkomt. Ze bedenken dan bijvoorbeeld voor elke situatie wat er zou kunnen gebeuren en hoe dit zou kunnen gebeuren. De gegeneraliseerde angststoornis wordt ook wel de piekerstoornis genoemd.
De vijfde categorie is de dwangstoornis. Bij deze stoornis worden mensen erg angstig van gedachten of beelden die telkens weer terugkomen (dwanggedachten of obsessies). Men kan bijvoorbeeld bang zijn dat ze de controle verliezen, dat hij of zij besmet raakt met een ziekte, dat men zich ongepast zal gedragen of dat er iets fout gaat. Wanneer ze zo’n gedachte of beeld hebben krijgen ze de drang om bepaalde dwanghandelingen of compulsies uit te voeren. Op die manier kunnen ze gedachten neutraliseren. Zo wassen mensen bijvoorbeeld heel vaak hun handen of controleren ze steeds weer of ze de deur wel op slot hebben gedaan.
De zesde en laatste categorie is de posttraumatische stressstoornis. Hierbij is er een hele grote angst die is veroorzaakt door een eerdere blootstelling aan een bepaalde situatie waarin gevaar optrad. Voorbeelden daarvan zijn seksueel misbruik, fysiek geweld of een ernstig ongeluk. Mensen met PTSS hebben vaak last van herbelevingen in de vorm van bijvoorbeeld nachtmerries of flashbacks. Ook zijn mensen vaak heel gevoelig voor geuren, kleuren, geluiden en andere sensaties die ook opgemerkt werden tijdens de traumatiserende gebeurtenis. Door deze sensaties kunnen ze een heftige herbeleving krijgen en helemaal terug worden gesleept in het moment van de traumatiserende gebeurtenis.
Ik hoop dat het nu wat duidelijker is wat voor angststoornissen er allemaal zijn en wat deze inhouden. Er bestaan natuurlijk een heleboel angsten, zoveel dat ik ze hier nooit allemaal zou kunnen omschrijven, dat zou een ellenlang artikel opleveren. Dit is een beknopt overzichtje om voor wat duidelijkheid te zorgen.
Ikzelf heb last van een gegeneraliseerde angststoornis en een sociale fobie. Al moet ik zeggen dat ik van die laatste niet goed weet of die nog ’telt’, of dat die vervallen is met de diagnose ontwijkende persoonlijkheidsstoornis (wat dat is zal ik later nog wat beter uitleggen). *
Van paniekaanvallen heb ik wel regelmatig last, maar ik heb geen paniekstoornis. Ik vermijd namelijk de dingen die paniek veroorzaken niet (ik reis met het ov, ik ga winkels in en sta in openbare ruimtes). Ik merk wel dat ik dingen als in mijn eentje fietsen vermijd, omdat ik weet dat dit dezelfde lichamelijke reactie geeft als een paniekaanval. Dat zorgt bij mij snel voor paniek, omdat ik de lichamelijke reacties niet goed uit elkaar kan houden.
Waar ben jij bang voor?
Liefs
*Ik ben erachter gekomen dat deze twee wel degelijk naast elkaar kunnen bestaan, dus ik verwacht dat ik dan mezelf nog steeds “proud owner van een sociale fobie” mag noemen……..
Wat een helder artikel weer! Fijn om te lezen. Ook voor mij. Ik heb een sociale fobie en net als jij wel last van paniekaanvallen, maar ik heb geen paniekstoornis. Daarnaast heb ik zeer waarschijnlijk PTSS, maar die diagnose is nog niet definitief gesteld. Nogmaals, fijn om te lezen. Het geeft me weer even het gevoel dat ik er niet alleen in sta. Liefs.
Fijn dat het herkenbaar was en het je eraan heeft herinnert dat je niet alleen bent. <3
Sterkte, lieve jij.
Liefs, Kim
Goed dat je hier aandacht aan besteedt! Bij mij is ook een sociale fobie vast gesteld. Je kan het overigens allebei hebben hoor: ontwijkende persoonlijkheidsstoornis en sociale fobie, maar het ligt wel in elkaars verlengde
Klopt, ik heb nog even online gezocht ook en daar staat inderdaad “met of zonder sociale fobie”. Wat best bijzonder is eigenlijk, omdat er onderzoekers zijn die twijfelen of een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis wel bestaat en of het niet gewoon een ‘hevige’ sociale fobie is.
Ik vind ’t rot om te lezen dat ook jij sociale fobie hebt. Sterkte <3
Liefs, Kim
Ik moet zeggen dat het bij mij voornamelijk om het ongemakkelijke gevoel gaat in sociale contacten. Ik vermijd vrij weinig, maar ben me wel altijd bewust van hoe ik me voel en overkom etc.
Een vermijdende persoonlijkheidsstoornis is veel breder dan alleen een hevige sociale fobie. Gaat vaak ook over vermijden van conflicten en emoties en als gevolg daarvan in problemen kunnen raken of vast komen te zitten. Maar het is bij iedereen toch weer net even anders. Jij ook sterkte!
En met vermijdende persoonlijkheidsstoornis bedoel ik natuurlijk ontwijkende persoonlijkheidsstoornis :-)
Haha ja, snapte ik. Die twee worden allebei wel eens gebruikt.
‘Grappig’ om te lezen! Dit wist ik niet. Eerlijk gezegd heb ik altijd gedacht dat iedereen met een sociale fobie ook alle sociale situaties vermeed, conflicten vermeed en emoties vermeed. Weer wat geleerd! Dankjewel! :)
Mooi omschreven al die verschillende soorten categorieën! Zelf heb ik een specifieke fobie en een paniekstoornis. En daarnaast ben ik nog ‘gewoon’ bang voor sprinkhanen ;) hahah
Sterkte <3 Hoop dat je er gauw vanaf komt!
Haha, dat van die "gewone" angsten is herkenbaar. Spinnen bijvoorbeeld maken me heel bang, maar het is geen specifieke fobie, slechts een "gewone" angst. Grappig hoe je het omschrijft!
Liefst, Kim
Duidelijk en goed uitgelegd. Ben wel benieuwd geworden wat de ontwijkende persoonlijkheidsstoornis inhoudt.
Daar komt binnenkort (ik denk volgende week!) een blog over online. :)
Liefs!
Dit is best wel confronterend. Ik ben een aantal jaar geleden gediagnostiseerd met een gegeneraliseerde angststoornis. Ik pieker heel erg veel en ben bang voor dingen die soms helemaal niet reël zijn. Vliegtuigrampen als ik of mijn familie erin zit, terroristische aanslagen, mensen die mij sowieso stom vinden, angst om heel lelijk gevonden te worden. Dat soort stomme dingen. Daarnaast kan ik ook onwijs in paniek raken, en ga ik onderuit. Dat is al heel vaak in mijn leven gebeurd. Bluh. Het is daarnaast ook wel fijn om dit te lezen. Ik neem het allemaal altijd maar met een korreltje zout, maar ik denk eigenlijk dat ik er toentertijd wel echt last van heb gehad. Liefs!
Het is gek hè, dat je je nu eigenlijk pas realiseert hoe het toen was? En je schrijft nog steeds veel te piekeren. Had ik maar een gouden tip om daarmee te stoppen, zou dat niet fijn zijn? Want ik denk dat je je best beseft dat jouw gepieker niet uit gaat maken in het wel of niet meemaken van een vliegramp/terroristische aanslag/mening van mensen. Helaas is het niet zo makkelijk om er vanaf te komen. Ik hoop oprecht dat je op een dag minder zorgen hebt én ook niet meer bang bent dat iemand jou stom of lelijk zou vinden, want ik vind jou echt een van de leukste mensen die ik “ken”! :)
Veel liefs!
Goed dat je hier aandacht aan besteed! Een angststoornis is erg vervelend, en kan iedereen overkomen en is misschien daarom ook wel zo eng. Ik heb OCS (dwangstoornis) heel erg vermoeiend, en heel erg vervelend om mee te leven maar nu met heel veel therapie ben ik er bijna vanaf. Liefs
Super, super knap dat je nu met behulp van therapie bijna van je OCS af bent! Topper! :)
Liefs
Goed omschreven! Zelf heb ik een fobie en daardoor pleinvrees ontwikkeld. Al zou ik het nu niet meer zo noemen, want ik doe wel bijna alles. En vaak ook zonder paniek.
Grappig ook hoe je het omschrijft met die kikkers. Ik zei altijd: Weet je nog hoe het voelt om eindexamens te maken? Zo voel ik me elke dag, elk uur, elke minuut.
Gelukkig is het nu niet meer zo extreem, maar een was een periode dat ik gewoon constant gestrest, gespannen en angstig was.
Ik vind het heel knap dat je alsnog met het ov gaat en winkels binnenkomt. Ga zo door he! Je komt er wel :)
Dat eindexamen voorbeeld is inderdaad ook wel heel goed! Zeker wanneer mensen zeggen “nergens bang voor te zijn”.
Fijn dat het nu beter met je gaat. Ik vind het zó knap hoeveel stappen jij hebt gezet: je bent stiekem best een beetje een voorbeeld voor me!
Dit heb je heel erg duidelijk omschreven. Ik kan me nu nog beter voorstellen hoe het is om een angststoornis te hebben. Het lijkt me echt heel erg heftig! Knap dat je bepaalde dingen toch gewoon doet!
Dankjewel, dat vind ik heel lief van je. <3
Waar ik bang voor ben: paniekaanvallen en daarmee heb ik dus een paniekstoornis. Goed artikel! :)
Haha, je bent leuk! :) Dankjewel!
Wat een mooi en duidelijk artikel! Wat enorm vervelend voor je dat je daar allemaal last van hebt. Ik vind het knap dat je toch veel onderneemt! En nog zo’n mooie blog bijhoud :-).
Lief van je, dankjewel!
Wat een duidelijk geschreven artikel. Heel belangrijk (en dapper) dat je dit doet, omdat je op deze manier bewustzijn schept voor angst.
Oftewel, klein beetje het taboe doorbreken
Dankjewel :)
Dat is ook precies wat ik graag wil doen!
Liefs
Wat heb je dit weer duidelijk geschreven. Het valt me wel op hoeveel diagnoses jij en zoveel anderen in de reacties hebben gekregen. Zelf heb ik het moeilijk met diagnoses omdat ze mij het gevoel geven dat er niets aan te doen valt, en dat vind ik fout. Ik vind dat een diagnose mensen in een hokje duwt terwijl ze buiten die diagnose nog zoveel meer zijn en de oorzaak van hun angsten of problemen vaak anders is. Ik vraag me af hoe jij tegenover die diagnoses aankijkt.
Ik zie mijn diagnoses puur als ‘naampjes’ voor wat er toch al was. Mij maken ze niet anders. Zie het meer als iets dat psychologen en anderen (kunnen) gebruiken om te begrijpen waar anderen last van hebben. Zodat ze weten hoe ze het moeten behandelen. Daarnaast vind ik ook dat het soms wel ‘prettig’ kan zijn om een diagnose te krijgen – om te weten dat je niet ‘gek’ bent, niet ‘alleen’ bent en dat anderen dit ook hebben.
Alleen met eetstoornissen vind ik het vervelend, omdat daar wedstrijdjes door ontstaan. Dat je alleen maar goed/erg genoeg bent als je anorexia hebt, en niet goed als je bijv nao hebt.
Zelf heb ik vrij weinig moeite met mijn diagnoses. Ik weet namelijk dat ik daarnaast ook nog veel meer ben. En dus omdat ik het niet zie als ‘nieuw’ oid maar puur als een naampje. Beetje in de trend van sterrenbeelden of zo. Je bent op 20 mei geboren dús je bent Tweeling. Je hebt last van x dús je hebt x. Snap je? Het is een beetje vaag gezwets geworden, maar ja.
Liefs, Kim
Haha, ik begrijp het heel goed en ben blij dat je er zo naar kijkt! Ik denk dat het voor een stuk ook vooral bij mezelf ligt, dat er bij mij een negatieve bijklank aan diagnoses zit. Maar als die er voor jou niet is, is het inderdaad geen probleem en kan ik me voorstellen dat het wel fijn is om je begrepen en niet alleen te voelen. Ik denk dat het vooral voor mensen die net als ik die negatieve bijklank ervaren niet fijn is om een diagnose te krijgen. Maar de manier waarop je dokter/psycholoog over de diagnose praat zal daar ook veel mee te maken hebben denk ik :-)
Dat is waar! Ik hoop dat jouw negatieve beeld nog zal veranderen in een ‘neutraal’ beeld, haha. :-)
Ik kom net op je blog terecht en wat fijn om dit te lezen, ook al is het natuurlijk voor jou totaal niet fijn, maar het is voor mij heel herkenbaar. Ik ben zelf net 23 en heb ook een gegeneraliseerde angststoornis en een sociale fobie, dus hierover lezen vind ik heel herkenbaar en geeft toch een wat minder eenzaam gevoel. Bedankt voor het delen van dingen over deze onderwerpen op je blog. Liefs
Fijn dat je het fijn vindt om te lezen! Daar doe ik het voor! :)
Veel liefs, Kim
Heel goed uitgelegd! Dat ‘kikkerverhaal’ is echt top!
Gegeneraliseerde angststoornis…daar ga ik nu doorheen. Op mijn 15de gemanifesteerd, mijn ouders begrepen het niet en zochten geen hulp. Nu ben ik 29, en mijn moeder begrijpt me nog steeds niet. Zelf heeft ze een depressie, maar wilt er nooit over praten en doet alsof het niet bestaat. Vindt wel dat ik haar depressie HEEL serieus moet nemen, maar o wee als ik het over mijn angststoornis heb.
Dan moet ik me er maar overheen zetten en niet overdrijven. En heel de omgeving denkt er precies hetzelfde over, snappen niet dat ik het huis nog niet uit ben, ben wel netjes afgestudeerd heb een baan en ben momenteel de enige kostwinnaar. Want moeder leeft van de uitkering en wilt niet soliciteren.
Ik vindt het niet erg om de huur te betalen hoor (leer ik ook es wat over financien) maar ik heb helaas mijn redenen om nog niet mijn vleugels uit te slaan. Want niemand in mijn omgeving snapt. De angst zit nu eenmaal diep. En ik heb mijn onderzoek gedaan, want mijn moeder onzin vindt. Blijkbaar ben ik te dramatisch en overdrijf ik en moet ik niet zeuren. Mevrouw kan nog net de medicatie van haar anti-depressiva opnoemen. Maar er over praten ho maar.
Ah, sorry voor het geblabber. Ik moest het even kwijt denk ik…
Oh, geen sorry! Echt niet nodig! Je mag hier van je afschrijven. <3
Dat klinkt als een enorme rotsituatie waar je in zit zeg. Pfoe! Ik wil je echt heel graag duidelijk maken dat jij je écht niet aanstelt. Echt niet. <3 Ik hoop dat je inmiddels hulp hebt of wilt gaan zoeken. Dat kan wellicht helpen.
Wat naar dat je moeder, die zelf ook met haar probleem kampt, totaal niet open staat voor een gesprek! :-( Het zou fijn zijn als jullie een beetje konden "delen" lijkt me...
Dikke knuffel en je mag me altijd mailen als je even lekker van je af wilt schrijven.
Liefs
Hoi Kim!
Wat ontzettend lief van je! Het goede nieuws is dat ik inderdaad hulp heb en nu moet ik er ook alles uit halen. Ik ben daar nogal wat laks in geweest want, ja toegeven dat je angst in volle glorie terug is is ook het het leukste om toe te geven.. ;p
Ik doe in ieder geval mijn best en blijf je blog volgen voor inspiratie/tips! Dank je wel meis! :D
Wat fijn om iets van lotgenoten te lezen. Ik kan me sinds mijn tienerjaren al zo druk maken dat ik onderuit ga. Destijds heb ik er nooit bij stilgestaan dat dit weleens meer geestelijk kon zijn. Inmiddels ben ik 29 en heb ik behoorlijke paniekaanvallen. Als ik je verhaal zo lees kan ik er drie aftikken: gegeneraliseerde angst, paniekstoornis en dwangstoornissen, al zijn die laatste niet altijd heel erg aanwezig en zijn ze ook niet hinderlijk, ik sta alleen best vaak aan de voordeur te rammelen omdat ik mezelf niet vertrouw met het afsluiten van mijn huis. Dit kan soms wel 10 minuten doorgaan, mijn buren moeten wel denken dat ik gek ben. Inmiddels heb ik al een tijdje professionele hulp. Ik heb wel mijn grenzen opgezocht, waardoor ik nu even in een dal zit. Kwestie van mezelf leren kennen denk ik. Achter elke deur zit een nieuwe verassing. Ik wil jullie allemaal bedanken voor het delen van jullie ervaringen, en succes met jullie eigen uitdagingen!